Ο ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΜΑΣ ΤΟΠΟΣ

Καλωσορίσατε στον τόπο μας. Στη Λάγκα. Η Λάγκα είναι ένα χωριό χωμένο μέσα στο δάσος, στους πρόποδες των Οντρίων και ταυτόχρονα του Γράμμου, σε ένα απαράμιλλης ομορφιάς τοπίο, στην Καστοριά. Σε όλους εσάς που παρακολουθείτε συστηματικά ή όχι τα τεκτενόμενα του χωριού μας, σας εύχομαι καλή περιήγηση. Το blog αυτό είναι καθαρά λαογραφικό και περιγραφικό τόσο της σύγχρονης όσο και της παλιάς ζωής της Λάγκας. Γιατί δεν πρέπει να χαθούν οι παραδόσεις και η ιστορία μας. Χωρίς αυτά, χωρίς να γνωρίζουμε την κληρονομιά μας, δεν μπορούμε να υπάρχουμε σαν ξεχωριστοί άνθρωποι, σαν συγχωριανοί και πηγαίνοντας πιο μακριά, ακόμα και σαν έθνος.
Καλωσορίσατε λοιπόν και ελάτε να κάνουμε βόλτα μαζί στη Λάγκα του πριν και του τώρα...

Τρίτη 23 Ιουνίου 2015

ΚΛΗΔΩΝΑΣ ΣΤΗ ΛΑΓΚΑ ΤΟΥ ΠΑΛΙΟΥ ΚΑΙΡΟΥ

Καλησπέρα φίλοι μου. Ο Άι- Γιάννης ο Κλήδωνας αύριο,και είπα να σας το θυμίσω. Βλέπετε, στη σημερινή τρέλα της σύγχρονης ζωής μας έχουμε ξεχάσει τους παλιούς τρόπους και τις συνήθειες που έκαναν τη ζωή ενδιαφέρουσα και έδιναν νόημα στις μέρες του χρόνου. Έτσι, οι άνθρωποι περίμεναν με αδημονία την έλευση των ημερών,των μηνών και του χρόνου που εκτός από δυσκολίες τους έφερναν αντιμέτωπους με δοξασίες και πιστεύω που τους βοηθούσαν να πορεύονται τον Γολγοθά τους με καρτερία.
Ένα από αυτά τα έθιμα ήταν και ο Άι- Γιάννης ο Κλήδωνας. Σημαντικό έθιμο, επειδή προσέφερε την πρόγνωση του γαμήλιου νέου σε όλες τις ανύπαντρες κοπέλες της Λάγκας. Μέγα ζήτημα. Ας το γνωρίσουμε λοιπόν:
Κ λ ή δ ω ν α ς

     Είναι ένα αρχαιοελληνικό έθιμο. Αυτό και μόνο δείχνει ότι οι ρίζες του χάνονται στο πέρασμα των αιώνων. Πρόκειται για ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα και του οποίου η πρώτη γραπτή περιγραφή ανέρχεται στους βυζαντινούς χρόνους.
     Ο «Κλήδωνας» είναι μια λαϊκή μαντική διαδικασία, από τις πιο τελετουργικές όλων των παραδόσεων του τόπου μας, σύμφωνα με τον οποίο αποκαλύπτεται στις άγαμες κοπέλες η ταυτότητα του μελλοντικού τους συζύγου.
      Η ίδια η λέξη υπάρχει από την εποχή του Ομήρου, «κλήδων» ονομαζόταν ο προγνωστικός ήχος, και κατ' επέκταση το άκουσμα σιωνισμού ή προφητείας, ο συνδυασμός τυχαίων και ασυνάρτητων λέξεων ή πράξεων κατά τη διάρκεια μαντικής τελετής, στον οποίο αποδιδόταν προφητική σημασία.
Λάβαινε χώρα την ημέρα του Αγίου Ιωάννη, στις 24 Ιουνίου. Ανήμερα λοιπόν του Άι- Γιάννη πρωί- πρωί, τα μικρά και μεγάλα κορίτσια έβγαιναν από το σπίτι με τα γκιούμια στο χέρι. Πήγαιναν στις βρύσες του χωριού, στον Πάνω ή στον Πέρα μαχαλά, για να φέρουν νερό στο σπίτι. Όταν έφταναν στη βρύση, πρώτα δροσίζονταν οι ίδιες βρέχοντας το πρόσωπο και τα μαλλιά τους με το τρεχούμενο νερό. Αφού γέμιζαν το γκιούμι με νερό, έπαιρναν τον δρόμο της
    επιστροφής. Έπειτα πήγαιναν και μάζευαν γιαννάκια.
     Αυτή η διαδικασία γινόταν με τη συνοδεία ενός αυτοσχέδιου τραγουδιού, που τα λόγια ήταν πάνω- κάτω τα εξής:
«Ο Άι- Γιάννης έρχεται
με τα γιαννάκια τα μυρωδάτα,
πάμε και μαζεύουμε έξω στα χωράφια.
ερχόμαστε στο σπίτι, κάνουμε σταυρό-
τον βάζουμε στην πόρτα.
Κι έχουμε κι άλλα μαζωμένα,
τα βάζουμε στο μαξιλάρι από κάτω,
για να δούμε ποιον άντρα θα πάρουμε».
     Βλέπουμε λοιπόν ότι το νερό μόνο αμίλητο δεν ήταν. Μάλλον χιλιοτραγουδισμένο. Και στόλιζαν το γκιούμι με τα γιαννάκια.
      Όταν επέστρεφαν στο σπίτι, όλοι οι νοικοκυραίοι- μεγάλοι και μικροί- δροσίζονταν με αυτό το νερό. Το ίδιο έκαναν και στο σπίτι. Το ράντιζαν από πάνω ως κάτω με αυτό το νερό. Έπαιρναν μερικά γιαννάκια, τα έπλεκαν σε σχήμα σταυρού, και τα κρεμούσαν στην εξωτερική πόρτα να τους φυλάει ο Αι- Γιάννης από κάθε κακό.
     Όμως, τα κορίτσια φρόντιζαν να κρατήσουν κάποια γιαννάκια για τον εαυτό τους. Και αυτό, γιατί υπήρχε η συνήθεια της μαντείας γάμου. Όπως έλεγαν και στο τραγούδι τους, έβαζαν τα υπόλοιπα γιαννάκια κάτω από το μαξιλάρι που κοιμούνταν για να ονειρευτούν το βράδυ τον άντρα που θα παντρεύονταν η καθεμιά.
     Τόσο πολύ σημαντική θεωρούνταν η γιορτή του Αι- Γιάννη στη λαογραφία του χωριού μας.
Ελπίζω να σας έκανα να ταξιδέψετε λίγο στο χρόνο φίλο μου, και να σας άρεσε το ταξίδι αυτό.
ΚΑΛΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΝΑ ΕΧΕΤΕ!

Δευτέρα 8 Ιουνίου 2015

ΕΚΔΡΟΜΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΑΓΚΙΩΤΩΝ ΣΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΣΟΥΛΙΟΥ 2015!

Καλησπέρα φίλοι μου. Μόλις επιστρέψαμε από την εκδρομή του Συλλόγου μας, που έλαβε μέρος στα πάτρια εδάφη των Λαγκιωτών, στο Σούλι. Πραγματοποιήσαμε την εκδρομή που ήταν μια διακαής επιθυμία και πόθος των Λαγκιωτών σε συνδυασμό με τις ετήσιες γιορτές Σουλίου, που κλιμακώνονται με την ανατίναξη στο Κούγκι από τον καλόγερο Σαμουήλ. 
Ήταν μια απίστευτη εμπειρία, που όμοιά της δεν έχουμε ζήσει ως ενωμένοι Λαγκιώτες, και που δε γίνεται παρά να τη μοιραστούμε μαζί σας,φίλοι μου. Όμως επειδή τα πολλά λόγια στην προκειμένη περίπτωση είναι φτώχεια, και οι εικόνες αξίζουν όσο χίλιες λέξεις, δείτε τις εικόνες, τις οποίες θα σχολιάζω:

Σάββατο 6 Ιουνίου 2015. Έρχεται το λεωφορείο μας. Ξεκινάμε!

Επιβιβάζονται και οι τελευταίοι από το Άργος.



H πρώτη μας στάση για καφέ στο ΔΙΕΘΝΕΣ, έξω από τα Ιωάννινα.






Ευχαριστούμε το γραφείο τουρισμού KALAPOUTIS TOURS για την διοργάνωση της εκδρομής μας που ήταν άψογη. Ευχαριστούμε και τον οδηγό μας που υπήρξε άριστος στο δρόμο και δε μας χάλασε ούτε ένα χατίρι.


Πρέβεζα, μπροστά στο άγαλμα του ποιητή Καρυωτάκη.

Χοροί μέσα στο λεωφορείο.

Και οι χοροί καλά κρατούν.

Μουσείο κέρινων ομοιωμάτων Βρέλλη. Ένα μεγαλούργημα που μας άφησε άφωνους.

Φαγητό στην Πρέβεζα.


Γειτονιά της Πρέβεζας.


Γειτονιά της Πρέβεζας.

Πολύ όμορφο το ξενοδοχείο μας.




Φτάσαμε στο Ζάλογγο.Αρχίζει η ανάβαση. 410 σκαλιά είναι αυτά!

Η θέα από το Ζάλογγο.

Κι επιτέλους! Φτάσαμε στις Σουλιώτισσες που είναι έτοιμες να πέσουν. Στην κορυφή του βράχου Στεφάνι, στις 17 Δεκεμβρίου 1803 γράφτηκε ένα μοναδικό κομμάτι ιστορίας με τον χορό των γενναίων γυναικών του Σουλίου που ρίχνοντας τα παιδιά τους το βάραθρο, ακολούθησαν κι αυτές μη αποδεχόμενες τη μοίρα τους ως σκλάβες του τούρκου κατακτητή.

 Η ανάβαση συνεχίζεται.

Και συνεχίζεται.


Ανέβηκα!Πόσο περήφανη αισθάνομαι. Ανέβηκα πρώτη και περιμένω τους υπόλοιπους. Για να δούμε ποιοι τα κατάφεραν.

Και δεύτερη η πιο μικρή Σουλιώτισσα της εκδρομής μας.


Ο χώρος που πάρκαρε το λεωφορείο μας. Δείτε απόσταση και γκρεμός.



 .






 Η πρώτη ομάδα που ανέβηκε. κι ενώ η κατάβαση ήδη άρχισε, εγώ περιμένω και άλλους να πραγματοποιήσουν το εγχείρημα.







Η πιο μικρή Σουλιώτισσα της εκδρομής μας. Ειρήνη Σιδοπούλου.



Τα πουρνάρια,χαρακτηριστικό φυτό της περιοχής.

Η κατάβασή μας.


Αποτυπωμένη η αυτοθυσία στα βράχια.





Πόση περηφάνια νιώθω για την καταγωγή μου. Μπορείτε να φανταστείτε;




Συνεχίζοντας την εκδρομή μας, φτάσαμε στην Παραμυθιά το βράδυ, όπου παρακολουθήσαμε ηπειρώτικους χορούς με καθαρό ηπειρώτικο κλαρίνο.

Και παράλληλα χορέψαμε κι εμείς στο δρόμο.

Με την κυρία Σταυρούλα Μπραΐμη- Μπότση, δήμαρχος Σουλίου. Μετά από πρόσκληση του Δήμου Σουλίου στο Δήμο Αργους Ορεστικού, ήρθαμε πλέον ως εκπρόσωποι ευχαριστώντας τη δήμαρχο, και προσφέροντας της πέρα από τα άνθη, ένα ενθύμιο, ένα βιβλίο για την καταγωγή των Λαγκιωτών γραμμένο από τον κύριο Σωτήρη καλύβα.

Φιλίες χτίζονται.

Και πεινάσαμε μετά τους χορούς.





Κυριακή 7 Ιουνίου. Πρωί- πρωί με απίστευτη θέα στη θάλασσα,ετοιμαζόμαστε για το προσκύνημα στο Σούλι.

Η αναμνηστική φωτογραφία της εκδρομής μας.
 Συμμετέχουν οι:
κ. Μαρία Παπαϊωάννου
κ. Ειρήνη Σιδοπούλου
ζεύγος Παναγιώτη Παπαϊωάννου
ζεύγος Δημήτρη Καραντίνου
ζεύγος Νικόλαου Παπαϊωάννου
ζεύγος Ζήση Κίτσου
ζεύγος Δημήτρη ΠαπΪωάννου
ζευγος Αλέκου Κίτσου
ζεύγος Ιωάννη Παπαϊωάννου
κ. Μαγδαληνή Σουμαλιά
κ. Ευθυμία Ευθυμιάδου
ζεύγος Νίκου Δουβλετή
ζεύγος Ζήση Ζησόπουλου
κ. Θωμάς Ζησόπουλος
ζεύγος Αλέκου Καλύβα
κ. Φώτης Παπαβασιλείου
κ. Κωνσταντίνα Ηλιάδη
κ. Κατίνα Παππά
κ. Ελευθερία Κόζαρη
ζεύγος Αποστόλη Θεοχάρη

Φτάσαμε στο Σούλι.

Άγρια η φύση. Απροσπέλαστο το τοπίο.

Στο βάθος κάτω στο δρόμο αθλητές συμμετέχουν στον αγώνα δρόμου. Παράλληλη εκδήλωση.


καβαλάρηδες που συμμετέχουν στο δρώμενο.

Η ημέρα καλεί για κάθε επισημότητα.

Ο Άγιος Δονάτος. Τοπικός άγιος, που είχε σώσει τους κατοίκους από ένα στοιχειό που τους ταλαιπωρούσε.

Η θέα στο βάθος που κόβει την ανάσα.

Κοντά στο Κούγκι.

Πλήθος κόσμου μαζεύεται για την αναπαράσταση.

Στο λόφο μπροστά διακρίνεται το Κούγκι. Στο βάθος πίσω, τα ερείπια του κάστρου της Κιάφας.

Παρατάσσονται οι Έλληνες στα πλευρά του λόφου.

Αρχίζει η ανάβαση των Τούρκων.


Όταν στη μάχη τελειώνουν τα ελληνικά πυρομαχικά, ρίχνουν βράχια από την κορυφή του λόφου.

Όμως ο εχθρός προελαύνει.

Η συμφωνία για τα πυρομαχικά κλείνεται.

Ο καλόγερος Σαμουήλ προσεύχεται στον Ύψιστο.

Εδώ καλεί τον εχθρό να έρθει να παραλάβει τα πυρομαχικά.

Μόλις κλείνονται όλοι μέσα και σιγουρεύονται οι υπόλοιποι γύρω από το μοναστήρι, ανατινάσσει το Κούγκι!

Από τα πιο ανατριχιαστικά θεάματα που μπορεί κάποιος να ζήσει και να παρακολουθήσει.

Η επιστροφή στο Σούλι άρχισε.


Φτάσαμε στον χώρο των εκδηλώσεων.

Με την φίλη μου από τους Κουκλιούς, κ. Κατσιάφα, βέρα Σουλιώτισσα.



Φυσικά με τους οπλαρχηγούς.


Στο προσκλητήριο των Σουλιωτών, οι ομοβροντίες!

Τα πηγάδια των Σουλιωτών.


Το μνημείο. Διαβάστε τα γραμμένα λόγια.

Ο χώρος του Βουλευτηρίου. Εικόνες μιας άλλης, ένδοξης εποχής.

Η δήμαρχος του Σουλίου καλωσορίζει τον κόσμο.

Τα τιμώμενα πρόσωπα- απ' όλους τους χώρους, που έσπευσαν να τιμήσουν με τη σειρά τους την μοναδική αυτήν επέτειο.

Οι νικητές του αγώνα δρόμου λαμβάνουν τα μετάλλιά τους. Πάντα επιτυχίες να γνωρίζουν.


Στήνεται το μπαϊράκι για τον χορό.

Ηπειρώτικη, γνήσια μουσική.

οι χοροί άρχισαν. Όλα τα χορευτικά συγκροτήματα,όλων των συλλόγων ξεκίνησαν μαζί.

Και πήραμε σιγά- σιγά το δρόμο της επιστροφής. Περνάμε ένα ρέμα του Σουλίου με τον κακοτράχαλο ξεροπόταμο.

Και ο τελευταίος μας προορισμός γι' αυτήν την εκδρομή, το αρχαίο Νεκρομαντείο της Εφύρας.


 Η Λάγκα στον χώρο που επικοινωνούσαν οι ενδιαφερόμενοι με τα πνεύματα των νεκρών τους. Λάβαμε τον χρησμό ότι η Λάγκα όσο οι ρίζες της θα χάνονται στη δίνη του χρόνου και της βαριάς κληρονομιάς της, δεν θα χαθεί ποτέ!


Κι επειδή ήταν και ώρα φαγητού, κλείσαμε την παραμονή μας στην Ήπειρο με ένα λουκούλλειο γεύμα στην Αμμουδιά, δίπλα ακριβώς στις εκβολές του Αχέροντα!

Άλλος με τη βάρκα μας! Μάθε τέχνη κι άστηνε...


Γλέντι μέχρι τελικής πτώσης στο λεωφορείο.

ΦΙΛΟΙ ΜΟΥ, ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΑΠΟ ΒΑΘΟΥΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΠΟΥ ΓΙΝΑΤΕ ΚΟΙΝΩΝΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ ΜΑΣ ΝΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΡΙΖΕΣ ΜΑΣ. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ!
ΕΙΣ ΤΟ ΕΠΑΝΙΔΕΙΝ!!!