Ο ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΜΑΣ ΤΟΠΟΣ

Καλωσορίσατε στον τόπο μας. Στη Λάγκα. Η Λάγκα είναι ένα χωριό χωμένο μέσα στο δάσος, στους πρόποδες των Οντρίων και ταυτόχρονα του Γράμμου, σε ένα απαράμιλλης ομορφιάς τοπίο, στην Καστοριά. Σε όλους εσάς που παρακολουθείτε συστηματικά ή όχι τα τεκτενόμενα του χωριού μας, σας εύχομαι καλή περιήγηση. Το blog αυτό είναι καθαρά λαογραφικό και περιγραφικό τόσο της σύγχρονης όσο και της παλιάς ζωής της Λάγκας. Γιατί δεν πρέπει να χαθούν οι παραδόσεις και η ιστορία μας. Χωρίς αυτά, χωρίς να γνωρίζουμε την κληρονομιά μας, δεν μπορούμε να υπάρχουμε σαν ξεχωριστοί άνθρωποι, σαν συγχωριανοί και πηγαίνοντας πιο μακριά, ακόμα και σαν έθνος.
Καλωσορίσατε λοιπόν και ελάτε να κάνουμε βόλτα μαζί στη Λάγκα του πριν και του τώρα...

Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023

Λαγκιώτικο Κανάτι

Τίποτα δεν είναι πιο ελληνικό όσο ένα παραδοσιακό πήλινο. Όλα του φανε­ρώνουν Ελλάδα. Το υλικό, η μορφή, η έκφραση. Ελληνικό είναι το χώμα και το νερό, ελληνικός ο ήλιος και το θε­ρινό αεράκι που το στεγνώνουν, όπως ακόμα τα σχίνα και τα πουρνάρια που το πυρώνουν. Και πάνω απ' όλα ελληνικά είναι τ' ακριβά χέρια, με δά­χτυλα που σκέπτονται, όταν δημιουρ­γούν με τον πηλό.

Το Άργος Ορεστικό ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα κεραμοποιίας και πλαστικής στη Δυτική Μακεδονία. Στη Δ. Μακεδονία επικρατούσαν οι τύποι των "κλειστών αγγείων" (στάμνες και κανάτια). Σε αυτά, συνήθως η όλη διακόσμηση συνήθως συγκεντρώνεται στο ύψος από τα χερούλια μέχρι και το στόμιο. Επικρατέστερος ήταν ο "χωριάτικος" τύπος, που είχε ένα ή δύο χερούλια χέρια) το ένα απέναντι από το άλλο, έχοντας το στόμιο στη μέση. Πολλές φορές, στο ένα (ή στο μοναδικό) από τα χερούλια υπάρχει ένα επιστόμιο. όταν το κανάτι είναι γεμάτο, σηκώνοντάς το και γυρνώντας το ώστε να πέσει το νερό, το πιθανότερο είναι το νερό να πέσει και από τα δύο στόμια. Κλείνοντας με τον αντίχειρα το ένα από αυτά, δεν τρέχει νερό ούτε από το άλλο. 

   

Όμως ποια η χρήση του;

Είναι οφθαλμοφανές ότι χρησιμοποιούνταν για τη συγκέντρωση και τον πόση του νερού. Στο σπίτι υπήρχαν ποτήρια βέβαια, αλλά στις αγροτικές εργασίες, αυτά έλειπαν. Οι άνθρωποι έπιναν κατευθείαν από το στόμιο. 

Εδώ έγκειται η χρησιμότητα του επιστομίου. Τα παιδιά και τα βρέφη δεν έπρεπε να να πίνουν από το ίδιο στόμιο με τους μεγάλους. Έπιναν λοιπόν από το επιστόμιο. Κι έτσι ήταν όλα καθαρά και εν τάξει.