ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ ΚΑΙ ΡΟΥΣΑΛΙΑ

Καλησπέρα φίλοι μου. Βρισκόμαστε στο τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου και το σαββατοκύριακο αυτό έχουμε δύο μεγάλες γιορτές της θρησκείας μας. Είναι το Μέγα Σάββατο των Ψυχών (Ψυχοσάββατο) και η Πεντηκοστή (Ρουσάλια). Οι παλιότεροι έδιναν πολύ μεγάλη σημασία σ' αυτές τις δύο ημέρες. Κι επειδή τείνουν να ξεχαστούν, καλό είναι τα θυμηθούμε τι λάβαινε χώρα, ώστε, αν βρεθούμε στο χωριό ή σε ανάλογο περιβάλλον, να μη μας φανούν παράξενα τα όσα θα δούμε. Ας δούμε λοιπόν τι γινόταν τότε, που τα ακολουθούμε πιστά στη Λάγκα μέχρι σήμερα:

Ψ υ χ ο σ ά β β α τ ο

     Όπως η Κυριακή είναι η ημέρα της αναστάσεως του Κυρίου, ένα εβδομαδιαίο Πάσχα, έτσι το Σάββατο είναι η ημέρα των κεκοιμημένων, για να τους μνημονεύουμε και να έχουμε κοινωνία μαζί τους. 

     Σε κάθε προσευχή και ιδιαίτερα στις προσευχές του Σαββάτου ο πιστός μνημονεύει τούς οικείους, συγγενείς και προσφιλείς, ακόμη και τούς εχθρούς του που έφυγαν από τον κόσμο αυτό, αλλά ζητά και τις προσευχές της Εκκλησίας γι’ αυτούς. 

Θεωρούμε τις προσευχές για τους κεκοιμημένους, τους νεκρούς μας (είτε στη Θεία Λειτουργία, είτε στα μνημόσυνα, είτε στα τρισάγια, είτε στα ψυχοσάββατα ) ΥΨΙΣΤΗ ΜΟΡΦΗ ΑΓΑΠΗΣ προς τους αδελφούς που δεν είναι πια μαζί μας. 

     Η επίσημη θέση της εκκλησίας μας είναι εξής:

     Το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω, λέγεται «Σάββατο των Ψυχών» ή «Ψυχοσάββατο». Είναι το πρώτο από τα δύο Ψυχοσάββατα του έτους (το δεύτερο επιτελείται το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής). Ο λόγος που το καθιέρωσε η Εκκλησία μας, παρ' ότι κάθε Σάββατο είναι αφιερωμένο στους κεκοιμημένους, είναι ο εξής: Επειδή πολλοί κατά καιρούς πέθαναν μικροί ή στην ξενιτιά ή στη θάλασσα ή στα όρη και τους κρημνούς ή και μερικοί, λόγω πτωχείας, δεν αξιώθηκαν των διατεταγμένων μνημοσύνων, «οι θείοι Πατέρες φιλανθρώπως κινούμενοι θέσπισαν το μνημόσυνο αυτό υπέρ πάντων των απ' αιώνος ευσεβώς τελευτησάντων Χριστιανών». Ακόμη, επειδή την Κυριακή της Απόκρεω ποιούμε ανάμνηση της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού και οι κεκοιμημένοι μας ακόμη δεν κρίθηκαν, τους μνημονεύουμε σήμερα και, επικαλούμενοι το άπειρο έλεος Του, παρακαλούμε τον Θεό, με το μνημόσυνο που κάνουμε, να τους αναπαύσει.  Συγχρόνως δε, ενθυμούμενοι και εμείς τον θάνατο και «διεγειρόμεθα προς μετάνοιαν...».

     Η καθιέρωση του Ψυχοσάββατου είναι μια υπόμνηση ότι το σώμα θα αναστηθεί κατά την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, για να ενωθεί με την αθάνατη ψυχή σύμφωνα με τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Οι γυναίκες πήγαιναν και πηγαίνουν στην εκκλησία κόλλυβα να ευλογηθούν και στο τέλος τα μοιράζουν στον κόσμο έξω από το ναό για «να σχωρεθούν τα πεθαμένα τους».

    

Μία πολύ σημαντική ημέρα του Ιουνίου είναι η Πεντηκοστή, μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης. Κατά τη μέρα αυτή, στην εκκλησία στη Λάγκα γινόταν τα Ρουσάλια. Έθιμο που κρατά ακόμα και σήμερα στο χωριό.

Ρ ο υ σ ά λ ι α.

     Η γιορτή της Πεντηκοστής. Οι Λαγκιώτες πίστευαν ότι από την Ανάσταση ως την ημέρα της Πεντηκοστής, οι ψυχές κυκλοφορούσαν ελεύθερες στον Απάνω Κόσμο για πενήντα ημέρες. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική μας παράδοση, μετά την Ανάσταση η Παναγία ικέτευσε τον Ύψιστο να κάνει κάτι και για τις ψυχές των νεκρών. Αυτός, χάρη στην Παναγία επέτρεψε στις ψυχές να κυκλοφορούν ως την ημέρα της Πεντηκοστής ανάμεσά μας.

Την ημέρα εκείνη λοιπόν, οι Λαγκιώτες μαζεύονταν όλοι στην εκκλησία κρατώντας κλαδιά καρυδιάς και τριαντάφυλλα. Επίσης οι γυναίκες του χωριού έκαναν κάθε είδους γλυκό της εποχής, λαγγίτες, πίτες, σαραγλιά, κ.α.

Να φάνε οι ψυχές και να ευχαριστηθούν πριν μπουν στον Κάτω Κόσμο. Γι’ αυτό το λόγο, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της Πεντηκοστής γονατίζουμε τρεις φορές. Είναι για να μη δούμε τις ψυχές που είναι ανάμεσά μας και φεύγουν για τον Κάτω Κόσμο. Τα Ρουσάλια λοιπόν είναι η μεγάλη γιορτή των Λαγκιωτών που αποχαιρετούν τις ψυχές και τις γλυκαίνουν τώρα που φεύγουν. Μετά φυσικά όλα τα γλυκά τα τρώγανε οι πιστοί και ευλογούσαν τις ψυχές. Τα μοίραζαν και τα αντάλλαζαν έξω από την εκκλησία με ευχές «για να σχωρεθούν τα πεθαμένα τους».

Προέλευση: Τα  Rosalia ή Rosaria ήταν ειδωλολατρική γιορτή των αρχαίων Ι­ταλών για τη λατρεία των νεκρών. Γινόταν την εποχή που υπάρχουν άφθονα τριαντάφυλλα, τον Μάιο, Ιούνιο. Η λέξη Rosalia προέρχεται από τη λατινική  rosa, που σημαίνει ρόδο, τρια­ντάφυλλο. Οι αρχαίοι Ιταλοί πήγαιναν στα νεκροταφεία, στόλιζαν τα μνήματα με πολλά τριαντάφυλλα, έκαναν τελετές για τους νε­κρούς και θυσίαζαν ζώα. Μετά τις νεκρικές τελετές και τις θυσίες ακολουθούσαν διασκεδάσεις και ευωχίες.

    Στα χρόνια της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας τα Rosalia μεταφέρθη­καν στην Ελλάδα, στη Βαλκανική και τη Μικρά Ασία. Οι Ελληνικοί και Ελληνόφωνοι πληθυσμοί εξελλήνισαν τη λατινική λέξη Rosalia με την ελληνική Ρουσάλια. Με την επικράτηση του Χριστιανισμού η γιορτή αυτή εκχριστιανίστηκε, και διατηρήθηκε στους Βυζαντινούς. 

ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΣΑΣ ΘΥΜΗΣΑ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ. ΚΑΛΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΦΙΛΟΙ ΜΟΥ!