ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΠΑΠΑΛΑΜΠΡΟΥ-ΚΕΝΤΡΑ

Σήμερα, Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2020, στη Λάγκα, στο ξωκλήσι της Αγίας Βαρβάρας, τελέσθηκε το μνημόσυνο υπέρ των πεσόντων του Αττίλα με καταγωγή από τη Λάγκα και τον Βράχο- Άργος Ορεστικό, Βασιλείου Παπαλάμπρου και Κωνσταντίνου Κέντρα αντίστοιχα.
Αποτίσαμε τον ελάχιστο φόρο τιμής στους δύο ήρωες του τόπου μας, δίνοντας το παρόν και με υπερηφάνεια και φανερή συγκίνηση αφηγηθήκαμε το θλιβερό γεγονός της τουρκικής εισβολής, κατά την οποία οι δύο Έλληνες αξιωματικοί μας έδωσαν τη ζωή τους, μαχόμενοι για την Ελευθερία και την υπεράσπιση των άγιων χωμάτων της πατρίδας μας:

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα απο την αρχή.

Ο Διοικητής της ΕΛΔΥΚ Συνταγματάρχης Νιοκόλαος Νικολαϊδης, κατόπιν εντολής του ΓΕΕΦ που σίγουρα την είχε κι αυτό πάρει με την σειρά του από το Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων στην Αθήνα, επέλεξε δύο Λόχους Τυφεκιοφόρων, ορισμένες διμοιρίες του Λόχου Διοικήσεως Συντάγματος και μιά διμοιρία Βαρέων Όπλων συνολικής δύναμης 317 ανδρών και έδωσε διαταγή στον «φρέσκο» Υποδιοικητή της Ελληνικής Μονάδας Αντισυνταγματάρχη Παναγιώτη Σταυρουλόπουλο να παραμείνουν και να υπερασπισθούν το Στρατόπεδο «μέχρι ενός» απέναντι σε πιθανή τουρκική επίθεση.
Εκείνος μαζί με τα 2/3 της δύναμης αναχώρησε για να λάβει θέσεις από την περιοχή του Μάμμαρι έως την Δευτέρα περίπου 15 χλμ από το Στρατόπεδο.
Οι 318 λοιπόν άνδρες που έμειναν στο Στρατόπεδο «Ταγματάρχη Δημητρίου Πούλιου» θα έπρεπε να μείνουν εκεί και ή να νικήσουν ή να πεθάνουν μέχρι τον τελευταίο.
Ανάμεσά τους και ο 4^ος Λόχος Τυφεκιοφόρων υπό τον Λοχαγό Λούη Ιωαννίδη.
Αυτός ο λόχος παρατάχθηκε στην δυτική περίμετρο του Στρατοπέδου με μέτωπο προς τον Γερόλακκο που αν οι Τούρκοι θα έκαναν επίθεση, θα ήταν η μία από τις δύο διευθύνσεις από τις οποίες θα έρχονταν. Ακριβώς πίσω τους το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου ΕΛΔΥΚ όπου ο Σταυρουλόπουλος είχε εγκαταστήσει τον Σταθμό Διοίκησής του.
Οι διαταγές ήταν σαφείς προς όλους, Διοικητές Λόχων, Διμοιρίτες, Ομαδάρχες: ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ

Και πως να έκαναν έστω ένα βήμα πίσω. Πίσω τους ήταν η Λευκωσία. Πίσω τους είχαν παραταχθεί στο βόρειο κομμάτι της, από την ΕΛΔΥΚ μέχρι την οδό Λήδρας οι άνδρες του Ταγματάρχη Δημήτριου Αλευρομάγειρου που θα υπεράσπιζαν αυτήν την γραμμή με το 336 Τάγμα και τον 1^ο Λόχο του 211 Τάγματος της Εθνικής Φρουράς.
Αν η ΕΛΔΥΚ λύγιζε οι Τούρκοι θα τους χτυπούσαν πισώπλατα η γραμμή θα κατέρρεε και η Λευκωσία θα έπεφτε στα χέρια των Τούρκων. Η διαταγή ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ λοιπόν ήταν μονόδρομος.

Το πρωΐ της 14^ης Αυγούστου 1974 μετά το ναυαγιο των συνομιλιών στην Γενεύη, οι Τούρκοι επιτέθηκαν. Ήταν η έναρξη του ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ.

Το πρώτο εμπόδιο τους, η ΕΛΔΥΚ.

6.900 Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι επιτίθενται κατά των ταμπουρωμένων στα αυτοσχέδια ορύγματα  τους 318 Ελλήνων υπερασπιστών του Στρατοπέδου. Ένας Ελδυκάριος απέναντι σε εικοσιδύο Τούρκους. και δεν έφτανε μόνο αυτό. Οι Τούρκοι διαθέτουν άρματα, πυροβολικό και αεροπορία που σφυροκοπούν ανελέητα το στρατόπεδο. Την ΕΛΔΥΚ υποστηρίζουν τα πυροβόλα μιας μοίρας πεδινού πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς. Αντιαρματικά δεν υπάρχουν. Μόνο μερικοί όλμοι μεσαίου διαμετρήματος.
Οι Τούρκοι τρώνε τα μούτρα τους επί σχεδόν τρεις μέρες. 60 ώρες επιθέσεων που δεν τους αποδίδουν τίποτα. Οι Ελδυκάριοι του 2^ου και του 4^ου λόχου κρατούν γερά, συνεπικουρούμενοι από το τμήμα του Λόχου Διοικήσεως που έχει λάβει θέσεις εκτός στρατοπέδου και της διμοιρίας βαρέων όπλων που βρισκόταν στο Grammar School στα νοτιοανατολικά της πύλης του στρατοπέδου και έξω από αυτό.
Ώσπου την 3^η μαύρη ημέρα της υπεράσπισης του, μια ακατανόητη διαταγή, αναγκάζει την Μοίρα Πυροβολικού που υποστήριζε τους Έλληνες υπερασπιστές να σιγήσει. Οι Τούρκοι βρίσκουν ευκαιρία και κατευθύνουν όλα τα άρματα τους εναντίον των υπερασπιστών του Στρατοπέδου.

Τα άρματα περνούν πάνω από τα ορύγματα που οι Έλληνες στρατιώτες δεν τα εγκαταλείπουν. Πως να τα εγκαταλείψουν. Το Στρατόπεδο είναι Ελλάδα, όλη η Κύπρος είναι Ελλάδα. Μένουν εκεί και μάχονται σώμα με σώμα με τα λεφούσια των Τούρκων που ορμούν βλέποντας τα άρματα τους να έχουν περάσει.
Στιγμές αυταπάρνησης για την ζωή, άφθαστου ηρωισμού, συναδελφικής αλληλεγγύης, συντροφικότητας εξελίσσονται ανάμεσα στις γραμμές των αμυνομένων. Μάχη που εξελίσσεται σε λυσσασμένη προσπάθεια αυτοσυντήρησης.

Κάποια στιγμή ο επικεφαλής της άμυνας Αντισυνταγματάρχης Σταυρουλόπουλος, αντιλαμβανόμενος την εγκατάλειψη από το ΓΕΕΦ και την Διοίκηση της ΕΛΔΥΚ και την προδοσία που παίχτηκε με την παύση των πυρών ανάσχεσης των τουρκικών αρμάτων από το πυροβολικό μας, σε μια προσπάθεια να διασωθούν όσοι περισσότεροι μπορούσαν και να μην εγκλωβιστούν στην «τανάλια» των Τούρκων που πλημμύριζαν τον στρατόπεδο πλέον από παντού, διέταξε απαγκίστρωση εν ημέρα και υπό την ισχυρά πίεση του εχθρού.

Οι υπερασπιστές με πίστη ότι έκαναν το καθήκον τους εγκαταλείπουν τα ορύγματά τους και ξεκινούν να φεύγουν προς τα υψώματα Κολοκασσίδη όπου τους κάλυπταν οι άνδρες του 212 Τάγματος της Εθνικής Φρουράς. Πολλοί θα μείνουν να καλύψουν αυτοπροαιρέτως όσους υποχωρούν.

Δύο από αυτούς είναι οι Ανθυπασπιστές Κέντρας και Παπαλάμπρου.
Κοντοχωριανοί, συνάδελφοι και φίλοι.

Ο Κέντρας διώχνει τους περισσότερους από την διμοιρία του, να φύγουν να σωθούν. Μένει με λίγους για να τους καλύψει κάνοντας με τα πολυβόλα του μια βεντάλια πυρός που τους προστατεύει. Βλέποντας τον πάει δίπλα του και ο Παπαλάμπρου. Δεν ήθελε να αφήσει τον φίλο του. Μαζί πλάι- πλάι χτυπούν– με βάση μαρτυρίες διασωθέντων του λόχου τους – τους Τούρκους που επιτίθενται. Τα πολυβόλα τους χτυπούν ασταμάτητα στο ψαχνό το τούρκικο ασκέρι που έκανε το λάθος να βρεθεί στην μεριά τους.
Ξαφνικά μια μεγάλη έκρηξη ακούστηκε από την εξέχουσα που είχαν οχυρωθεί και μάχονταν οι δύο ήρωες με τους λιγοστούς άνδρες τους..

Τα πολυβόλα τους σίγησαν. Κανείς δεν τους ξαναείδε ποτέ.

Έμειναν εκεί της κείνων ρήμασι πειθόμενοι...

Σήμερα όλοι μαζί δώσαμε το παρόν για να τιμήσουμε στο ελάχιστο αυτούς τους τεράστιους άνδρες. Και κυρίως την υπόσχεση ότι ΔΕΝ ΘΑ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΠΟΤΕ~

ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ

ΔΟΞΑ ΚΑΙ ΤΙΜΗ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΕΛΔΥΚ!!!